Elementarz

„Elementarz” Mariana Falskiego z ilustracjami Janusza Grabiańskiego to najbardziej znany podręcznik do nauki czytania przeznaczony dla najmłodszych. Wydany po raz pierwszy w 1910 roku do dziś cieszy się niesłabnącą popularnością.

Tradycyjne podejście połączone zostało z obserwacjami autora – zauważył on, iż osoba rozpoczynająca naukę czytania zwraca uwagę nie na kolejność liter w wyrazie, a na początek i koniec słowa i dopiero w dalszej kolejności rejestruje środek oraz części wyróżniające się. Autor w swojej pracy nad podręcznikiem odwoływał się nie tylko do nauki z zakresu badań eksperymentalnych i praktyki szkolnej, ale starał się zawrzeć w publikacji wiedzę zaczerpniętą z psychologii, językoznawstwa, dziejów dydaktyki pisania i czytania różnych krajów.

W udoskonalonym podręczniku zastosował metodę analizy oraz syntezy wyrazów, która w efekcie miała prowadzić do automatyzacji czytania i pisania. Z uwagi na uwzględnienie zdolności percepcyjnych najmłodszych – teksty zamieszczone w „Elementarzu” są nieskomplikowane, przystępne językowo, złożone z wyrazów krótkich i rozpoznawalnych przez dzieci. Powtarzalność tekstów sprawia, że dziecko nabiera płynności i wyprawy w nauce czytania. Podręcznik zawiera ponadto liczne walory poznawcze oraz wychowawcze.